تاملی در باب نماز
چرا باید نماز
بخوانیم؟
چرا باید خدا را
عبادت کنیم؟ و چرا این عبادت حتما باید بصورت نماز باشد؟ مگر نماز چه ویژگی‌هایی
دارد؟
نماز و اسرار تربیتی
آن
• نماز موجب یاد خداست:
یاد خدا بهترین وسیله
برای خویشتن داری و کنترل غرایز سرکش و جلوگیری از روح طغیان است. «نمازگزار»
همواره به یاد خدا میباشد، خدایی که از تمام کارهای کوچک و بزرگ ما آگاه است،
خدایی که از آنچه در زوایای روان ما وجود دارد و یا از اندیشه ما میگذارد، مطلع و
باخبر است و کمترین اثر یاد خدا این است که به خودکامگی انسان و هوسهای وی اعتدال
میبخشد، چنان که غفلت از یاد خدا و بی خبری از پاداشها و کیفرهای او، موجب تیرگی
عقل و خرد و کم فروغی آن میشود.
انسان غافل از خدا در
عاقبت اعمال و کردار خود نمیاندیشد و برای ارضای تمایلات و غرایز سرکش خود حد و
مرزی را نمیشناسد و این نماز است که او را در شبانه روز پنج بار به یاد خدا
میاندازد و تیرگی غفلت را از روح و روانش پاک میسازد.
به راستی، انسان که
پایه حکومت غرایز در کانون وجود او مستحکم است، بهترین راه برای کنترل غرایز و
خواستهای مرزنشناس او همان یاد خدا، یاد کیفرهای خطاکاران و حسابهای دقیق و
اشتباهناپذیر آن میباشد. از این نظر قرآن یکی از اسرار نماز را یاد خدا معرفی
میکند: «اقم الصلوة لذکری؛ نماز را برای یاد من بپادار!» (1)
• دوری از گناه:
نمازگزار ناچار است
که برای صحت و قبولی نماز خود از بسیاری از گناهان اجتناب ورزد؛ مثلا، یکی از
شرایط نماز مشروع بودن و مباح بودن تمام وسایلی است که درآن به کار میرود، مانند
آب وضو و غسل، جامهای که با آن نماز میگزارد و مکان نمازگزار، این موضوع سبب
میشود که گرد حرام نرود و در کار و کسب خود از هر نوع حرام اجتناب نماید؛ زیرا
بسیار مشکل است که یک فرد تنها در امور مربوط به نماز به حلال بودن آنها مقید شود
و در موارد دیگر بی پروا باشد.
گویا آیه زیر به همین
نکته اشاره میکند و میفرماید: «ان الصلوة تنهی عن الفحشأ و المنکر؛ که نماز
(انسان را) از زشتیها و گناه باز میدارد.» (2)
بالاخص اگر نمازگزار
متوجه باشد که شرط قبولی نماز در پیشگاه خداوند این است که نمازگزار زکات و حقوق
مستمندان را بپردازد؛ غیبت نکند؛ از تکبر و حسد بپرهیزد؛ از مشروبات الکلی اجتناب
نماید و با حضور قلب و توجه و نیت پاک به درگاه خدا رو آورد و به این ترتیب
نمازگزار حقیقی ناگزیر است تمام این امور را رعایت کند. روی همین جهات، پیامبر
گرامی ما(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) میفرماید: نماز چون نهر آب صافی است که انسان خود
را در آن شست و شو دهد، هرگز بدن او آلوده و کثیف نمیشود. همچنین کسی که در شبانه
روز پنج مرتبه نماز بخواندو قلب خود را در این چشمه صاف معنوی شست و شو دهد، هرگز
آلودگی گناه بر دل و جان او نمینشیند.
آثار فردی و تربیتی
نماز به آنچه که گفته شد منحصر نیست؛ ولی این نمونه میتواند نشانه کوچکی از اسرار
بزرگ این عبادت بزرگ اسلامی باشد.
• نظافت و بهداشت:
از آنجا که نمازگزار
در برخی از مواقع همه بدن را باید به عنوان «غسل» بشوید و معمولا در شبانه روز چند بار وضو بگیرد و
پیش از غسل و وضو تمام بدن خود را از هر نوع کثافت و آلودگی پاک سازد؛ ناچار یک
فرد تمیز و نظیف خواهد بود. از این نظر نماز به بهداشت و موضوع نظافت که یک امر
حیاتی است کمک میکند.
• انضباط و وقتشناسی:
نمازهای اسلامی هر
کدام برای خود وقت مخصوص و معینی دارد و فرد نمازگزار باید نمازهای خود را در آن
اوقات بخواند، لذا این عبادت اسلامی به انضباط و وقتشناسی کمک مؤثری میکند.
بالاخص که نمازگزار
باید برای ادای فریضه صبح پیش از طلوع آفتاب از خواب برخیزد، طبعا یک چنین فردی
گذشته از این که از هوای پاک و نسیم صبحگاهان استفاده مینماید، به موقع فعالیتهای
مثبت زندگی را آغاز میکند.
آثار فردی و تربیتی
نماز به آنچه که گفته شد منحصر نیست؛ ولی این نمونه میتواند نشانه اسرار بزرگ این
عبادت بزرگ اسلامی باشد
.
نماز،عبادات و
دستورات دین
نماز از جمله عباداتی
است که علاوه بر این که در قرآن در آیات زیادی بر آن تأکید شده، همراه با عبادات و
دستورات دینی مختلفی نیز آمده است. که در این مطلب به آن اشاره می کنیم.
نماز و انفاق
در سوره بقره از جمله
صفات پرهیزکاران را اقامه نماز و انفاق بر می شمارد... و یقیمون الصلوة و مما
رزقناهم ینفقون"(1)... و نماز به پای دارند و از هر چه روزی شان کردیم ( به
فقیران) انفاق کنند."
نماز و زکات
در آیات زیادی از
قرآن، نماز همراه با زکات مطرح شده است. زیرا نماز رابطه با خالق را محکم می کند و
زکات به استحکام رابطه های بین خلق کمک می کند: " واقیمواالصلوة و اتواالزکوة..."(2) و
نماز به پا دارید و زکات بدهید...
."
نماز و روزه
" واستعینوا
بالصبر و الصلوة..."(3) و از صبر و نماز یاری جویید... .
در تفاسیر و روایات
مختلف، مراد از صبر را در این آیه، روزه دانسته اند.(4)
نماز و حج
" واذ
جعلناالبیت مثابة للناس و امناً واتخذوا من مقام ابراهیم مصلی ..."(5) ( و به خاطر بیاورید) هنگامی را که خانه کعبه
را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم ( و برای تجدید همین خاطره)
از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید... ."
نماز و عدالت
" قل امر
ربی بالقسط و اقیموا وجوهکم عند کل مسجد..." (6) بگو پروردگارم به عدالت
فرمان داده است، و توجه خویش را در هر مسجد به سوی او کنید..." خداوند به پیامبر فرمان داده است که هر چیز
را در مورد صحیح خود به کار برده و به جای خود بنهید و فقط به سوی او و برای او و
خالصانه عبادت کنید.
نماز و جهاد
در آیه40 سوره حج،
یکی از فلسفه های جهاد را جلوگیری از تخریب نمازخانه ها و عبادتگاهها بیان می کند.
" الذین اخرجوا من دیارهم بغیر حق الا ان یقولوا ربناالله و لولا دفع الله
بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بیع و صلوات و مساجد یذکر فیها اسم الله کثیراً..."
همانا که به ناحق از خانه خود بدون هیچ دلیلی اخراج شدند جز این که می گفتند
پروردگار ما الله است و اگر خداوند بعضی از آنها را به وسیله بعضی دیگر دفع نکند،
دیرها، صومعه ها و معابد یهود و نصارا و مساجدی را که نام خدا در آن بسیار برده می
شود، ویران می گردد... ." به این ترتیب حتی به قیمت خون دادن، باید از مکان
نماز و عبادات حفاظت و حراست کرد.
نماز و امر به معروف
و نهی از منکر
لقمان ضمن بیان
سفارشاتی به پسرش، به او توصیه می کند که : " یا بنی اقم الصلوة و امر
بالمعروف و انه عن المنکر..."(7) ای فرزند عزیزم نماز را به پا دار و امر به
معروف و نهی از منکر کن..."
با برپایی نماز که
انسان را از زشتی ها و منکرات باز می دارد، روح و جان خود را از همه آلودگی ها پاک
و به صفات پسندیده آراسته کنید و آنگاه مردم را به خوبی ها امر و از بدی ها و
منکرات نهی نمایید.
نماز و تلاوت قرآن
" ان الذین
یتلون کتاب الله و اقامواالصلوة..."(8)؛ آنها که کتاب خدا را تلاوت کرده و
نماز به پا می دارند...
نماز و مشورت
"والذین
استجابوا لربهم و اقامواالصلوة و امرهم شوری بینهم..."(9) و آنان که امر خدا
را اجابت کردند و نماز را به پا داشتند و کارشان را به مشورت یکدیگر انجام دهند...
. مؤمنان به وسیله نماز ارتباط خود را با خدا محکم تر کرده و با مشورت با یکدیگر،
موجبات دلگرمی دیگران را فراهم آورده و وحدت بیشتری را در جامعه اسلام سبب می شوند.
نماز و اعطای وام
"... و
اقیمواالصلوة و اتواالزکوة و اقرضواالله قرضاً حسناً..."(10)؛ ... و نماز به
پا دارید و زکات بدهید و به خدا قرض نیکو دهید و برای خدا به محتاجان قرض الحسنه
دهید... . هرگاه انسان نماز را با نیت خالص و با حفظ تمام ارکان آن و با مداومت
اقامه کرد آنگاه همه چیز را از خدا و به سوی او می داند و لذا می تواند زکات مال
خود را بپردازد و چون به مالکیت روز جزای خداوند معتقد است و پاداش آن روز را باور
دارد، مال خود را انفاق می کند و به نیازمندان قرض الحسنه می دهد. حال چون از همه
بدی ها پیراسته شده، در جهت آراسته شدن جامعه به صفات انسانی، تلاش و کوشش می کند
و حتی از بذل جان خود نیز دریغ نمی ورزد. نیز هرگاه از او در امری نظر بخواهند،
بدون سوء نیت، تمام اطلاعات و دانسته های خود را بدون کم و کاست در اختیار آنها
قرار می دهد و به این ترتیب در برقراری عدالت در تمام شئونات آن کمک می کند.
پی نوشت ها:
1. بقره/ 3 و نیز در آیه
29 سوره فاطر و آیه 38 سوره شوری این دو همراه آمده اند.
2. بقره/43 و در آیات
زیاد دیگری از جمله در آیات83، 110، 177و 277 همین سوره، این دو همراه ذکر شده اند..
نماز در کلام امیر
مومنان علی علیه السلام
« نماز در کلام امیر
مومنان علی علیه السلام»
وصف نماز را باید از
کسی شنید که خود به راستی اقامه کننده آن بود . کسی که نماز با تک تک سلولهای
مبارکش عجین شده و آن را با تمام وجود برپا می نمود .
ذره ذره خاک مدینه ،
مکه ، کوفه هر جایی که ایشان قدم نهاده است ، گواه راز و نیازها و نمازهای حقیقی
آن بزرگوار است . هنوز پژواک نوای دلنشین مناجات امام علی (ع) در جان هستی طنین
انداز است . پس گوش جان به فرموده های آن امام همام می سپاریم ، تا آداب قیام به
نماز را که ستون دین است ، فرا گرفته و عامل به آن باشیم .
"اهمیت و
فضیلت نماز
"
- شما را به نماز و
مراقبت از آن سفارش می کنم ، زیرا نماز برترین عمل و ستون و اساس دین شما است . (1)
- وقتی که بنده ای سجده
می کند ، ابلیس فریاد می زند : وای بر من! او اطاعت کرد ، ولی من معصیت کردم ، او
سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم. (2)
- گناهی که پس از آن
مهلت یافتم تا دو رکعت نماز گزارم و از خدا اصلاح آن گناه را بخواهم ، مرا
اندوهگین نکرد. (3)
- نماز ستون دین است و
اولین عمل انسان است که خدا بدان نظر می کند، اگر صحیح بود ، به سایر اعمال نیز
نظر می فرماید و اگر صحیح نباشد در هیچ عمل دیگر نمی نگرد و کسی که تارک نماز باشد
بهره ای از اسلام ندارد .(4)
" نماز امام
علی (ع)"
- بار خدایا! من نخستین
کسی هستم که به حق رسیدم ، آن را شنیدم و پذیرفتم . هیچ کس مگر رسول خدا (ص) در
نماز بر من پیشی نگرفت. (5)
- بار خدایا! این نماز
را که در پیشگاه تو به جای آوردم ، نه به جهت نیازی است که به آن داری و نه به
خاطر میل و رغبتی است که در آن داری ، بلکه برای بزرگداشت و پذیرش فرمان تو است که
مرا به انجام آن فرمان داده ای . خدایا!
اگر در نماز من عیبی
است ، یا رکوع و سجود آن ناقص است ، مرا باز خواست مکن و با پذیرش و آمرزش خود ،
بر من تفضل و عنایت فرما. (6)
- چون وقت نماز فرا می
رسید ، علی (ع ) بر خود می لرزید. به او می گفتند : یا امیر المؤمنین ! ترا چه شده است ؟ می
فرمود: وقت ادای امانتی رسیده است که خداوند آن را بر آسمان ها ، زمین و کوه ها
عرضه کرد ، آنها از قبول آن ابا کردند و از آن بیمناک شدند .(7)
- امیر المؤمنین (ع)
رکوع نماز را آن قدر طولانی می کرد که عرق از ساق پای وی جاری و زیر قدم های
مبارکش تر میشد .(8)
- هنگامی که برای حضرت
علی (ع) مشکلی پیش می آمد ، به نماز پناه می برد و آیه « واستعینوا بالصبر و
الصلوة » ( از صبر و نماز یاری جویید) را تلاوت می کرد .(9)
"آثار و
اسرار نماز
"
- هنگامی که انسان در
حال نماز است ، اندام ، لباسش و هر چه پیرامون اوست ، خدا را تسبیح می گویند .(10)
- نماز ، قلعه و دژ
محکمی است که نماز گزار را از حملات شیطان نگاه می دارد .(11)
- نماز ، گناهان را
مانند ریزش برگ درختان فرو می ریزد .(12)
- اگر نمازگزار بداند
که چقدر از رحمت خداوند را فرا گرفته است ، سرش را از سجده بر نمی دارد .(13)
- پیامبر خدا (ص) نماز
را به چشمه آب گرمی که در خانه است و شخص شبانه روز پنج بار خود را در آن شستشو
دهد ، تشبیه کرده است . بدون تردید چرک و آلودگی در بدن چنین کسی باقی نخواهد ماند
.(14)
- ( بندگان
مؤمن ) هنگامی که نماز می خوانند ، به نشان تواضع ، گونه ها را به خاک می سایند و
برای اظهار کوچکی و خاکساری ، اعضای خود را بر زمین می گذارند .(15)
" آمادگی
قبل از نماز
"
- امیرالمؤمنین (ع)
فرمود : پیغمبر خدا (ص) فرموده است : روز قیامت خداوند امت مرا در میان سایر امت
ها در حالی محشور می کند که آثار نورانی وضو در ایشان پیداست .(16)
- روزی حضرت علی (ع) به
فرزندش محمد حنیفه فرمود : ظرفی آب بیاور. محمد آب آورد ، حضرت دست های خود را شست
و فرمود : به نام خدا تبرک می جویم ، از او کمک می خواهم ، حمد و سپاس مخصوص خدایی
است که آب را پاک و پاک کننده ساخت. سپس آب در دهان گردانید و عرض کرد: خداوندا
روزی که ترا ملاقات می کنم ، حجتم را به من تلقین کن و زبانم را برای ذکرت بگشای .
آنگاه با آب ، بینی خود را شسته و عرض کرد : خدایا بوی بهشت را بر من حرام مکن و
من را از کسانی قرار ده که بوی نسیم و عطر بهشت را حس می کنند . سپس صورتش را شست
و عرض کرد: خداوندا روزی که تبهکاران روسیاهند ، مرا رو سپید گردان و روزی که صالحان
رو سفیدند ، روسیاهم مکن. آنگاه دست راستش را شست و عرض کرد : خدایا کارنامه ام را به دست راستم و برگه
اقامت ابدی در بهشت را به دست چپم بده و حساب مرا آسان گیر.
پس از آن ، دست چپش
را شست و عرض کرد: خدایا کارنامه را به دست چپم مده ، آن را بر گردنم مینداز و من
از پاره های آتش به تو پناه می برم .آن گاه سرش را مسح کرد و عرض نمود : خداوندا
جامه های رحمت ، برکت و عفوت را بر من بپوشان. سپس دو پای خود را مسح کرد و عرض
نمود : خدایا روزی که قدم ها در آن می لغزند ، گام های مرا بر صراط ، ثابت و
استوار فرما و سعی و تلاشم را در چیزی قرار ده که تو از من راضی باشی. (17)
- زمانی بر مردم بگذرد
که کارهای ناشایست بسیار گردد ، هر یک از شما که آن زمان را درک کند ، نباید شبها
بدون وضو بخوابد. (18)
- مراقب اول وقت بودن
نمازهای پنجگانه باشید ، زیرا این نمازها در پیشگاه خداوند عزوجل دارای موقعیتی
خاص هستند .(19)
- هر که بانگ ( اذان )
را بشنود و بدون علت به آن پاسخ ندهد ، پس نمازی برای او نیست .(20)
- هر کسی که نماز خود
رابا اذان و اقامه بخواند ، صفی از فرشتگان پشت سر او به نماز می ایستند که دو طرف
آن صف دیده نمی شود و هر کس نماز خود را با اقامه تنها بخواند ، یک فرشته پشت سر
او نماز می گزارد .(21)
- در چهار زمان دعا را
غنمیت شمارید : 1- هنگام قرائت قرآن ، 2- هنگام اذان 3- هنگام نزول باران 4- هنگام روبرو شدن دو
لشگر مؤمنین و کفار برای جنگ.(22)
- « قد قامت
الصلوة » بدین معنا است که هنگام دیدار ، راز و نیاز ، برآورده شدن خواسته ها ،
دریافت آرزوها و همچنین زمان رسیدن به خداوند ، کرامت ، آمرزش ، بخشش و خشنودی او
فرا رسیده است .(23)
"حضور قلب"
- ای کمیل! شأن و مقام
تو به خواندن نماز ، گرفتن روزه و دادن صدقه نیست . همانا شأن و قدر آدمی آن است که نماز با
قلبی پاک انجام پذیرد ، مورد قبول خداوند باشد و با خضوع و خاکساری ادا شود .(24)
- هر که نماز به جای
آورد در حالیکه حق نماز را بشناسد آمرزیده شده است .(25)
- در حال کسالت و چرت
زدن نماز نخوانید و در حال نماز به فکر خودتان نباشد ، زیرا در محضر خدا ایستاده
اید به درستی که آن مقدار از نماز بنده قبول می شود که قلباً به خدا توجه داشته
باشد .(26)
- نماز ، تنها قیام و
قعود (برخاستن و نشستن) نیست ، همانا نماز اخلاص تو است که جز خدا ، اراده دیگری
نکنی.(27)
"اعمال و
ذکرهای نماز"
- سوره فاتحه را خداوند
به محمد (ص) و امت او عطا کرد و با حمد و سپاس برخود آن را آغاز کرد . سپس با دعا
و ثنای خداوند عزوجل ادامه یافت . من از پیامبر خدا (ص) شنیدم که فرمود: « خداوند
می فرماید: سوره حمد را میان خود و بنده ام تقسیم کرده ام ، پس نیمی از آن من و
نیمی از آن بنده من است . و بنده ام هر چه (در آن) بخواهد به او می دهم .
پس هنگامی که بنده
بگوید : " بسم الله الرحمن الرحیم" خداوند می فرماید: بنده ام به نام من شروع کرده ، پس بر من
لازم شد که امورش را کامل کنم و اموالش را بر او مبارک گردانم .
و هنگامی می گوید:
" الحمدلله رب العالمین" خداوند می فرماید: بنده ام مرا ستایش کرد و
فهمید نعمتهایی که دارد از من است و بلاهایی که از او دفع شده با نیروی من است ،
شما را گواه می گیرم ، چند برابر نعمتهای دنیاییش در آخرت به او بدهم و بلای آخرت
را از او برگردانم، به همان گونه ای که بلای دنیا را از او بر می گرداندم . و وقتی
بگوید: "الرحمن الرحیم" خداوند می فرماید: شهادت داد ، من بخشنده و
مهربانم ، شما را گواه می گیرم از رحمتم بهره او را فراوان گردانم و از عطایم سهم
وی را بسیار دهم
.
پس وقتی بنده می گوید
: " مالک یوم الدین" خداوند می فرماید : شما را به شهادت می گیرم ، همان
گونه که اعتراف نمود ، من مالک روز رستاخیز هستم ، در روز حساب ، حسابش را بر او
آسان گردانم ، حسناتش را بپذیرم و از گناهش درگذرم .
وقتی بگوید: "
ایاک نعبد" خداوند می فرماید: بنده ام درست گفت ، او مرا عبادت می کند ، من
نیز به او پاداشی در قبال عبادتش بدهم که هر کسی در عبادتش برای من با او مخالفت
کرده رشک برد
.
پس وقتی بگوید:
" ایاک نستعین" خداوند می فرماید : از من کمک خواست و به من پناه آورد ،
شما را گواه می گیرم ، او را در کارش یاری کنم ، در گرفتاری کمکش کنم و در روز رستاخیز
در هنگام سختی ها دستش را بگیرم ( تا این فراز حمد ، از آن خداوند است.)
هنگامی که بنده
بگوید: " اهدنا الصراط المستقیم" تا آخر سوره ، خداوند بزرگ می فرماید :
این برای بنده ام و هر چه که بخواهد به او می دهم ، خواسته او را اجابت کردم و هر
چه آرزو نمود به او دادم و از هر چه می ترسید ایمنی اش بخشیدم. (28)
- از امام علی (ع)
پرسیدند: معنای رکوع چسیت؟ فرمود: یعنی به تو ایمان آوردم ، اگر چه گردنم را بزنی .
- معنای « سبحان ربی
العظیم و بحمده » این است که : خدا منزه است ، بزرگی از آن خداوند است و پروردگارم
، همان خالق من است . فقط او بزرگ است و عظیم. (29)
- سجده را طولانی کنید
، هیچ کاری بر ابلیس سنگین تر از این نیست که فرزند آدم را در حال سجده ببیند ،
چون به او دستور سجده داده شد ، ولی عصیان ورزید ، در حالی که فرزند آدم مأمور به
سجده شد و اطاعت کرد و نجات یافت.
(30)
- از امیرالمؤمنین (ع)
معنی و تفسیر سجود را پرسیدند ، حضرت فرمود: سجود یعنی خدایا مرا از خاک آفریدی ،
و چون سر از سجده بردای ، بدین معنا است که مرا از آن برانگیختی . و چون مجدداً سر
به سجده نهی ، یعنی این که دوباره مرا به زمین بازخواهی گرداند و سر برداشتن از
سجده دوم ، یعنی این که مرا مجدداً از زمین بر می انگیزی . معنای « سبحان ربی
الاعلی» چنین است
: " سبحان"
یعنی خالق و پروردگار من منزه است از صفات ناپسند و " اعلی" یعنی: او در ملکوت خود علو و رفعت دارد ، تا جایی
که بندگان همگی تحت امر و مقهور عزت اویند و اوست که تدبیر امور بندگان ، آسمان و
زمین می کند و همه به سوی او عروج می کنند .(31)
- قنوت و سجده طولانی
در نماز ، نماز گزار را از عذاب آتش نجات می دهد .(32)
- معنای تشهد تجدید و
تکرار شهادتین است که تجدید ایمان و اسلام و اعتراف به مبعوث شدن بعد از مرگ است .
معنای " السلام علیکم و رحمة الله و برکاته" : از خداوند ترحم خواستن برای خود و همه
بندگان است که خود سبب ایمن شدن از عذاب قیامت است .(33)
سهل انگاری در نماز
- دزدترین مردم کسی است
که از نمازش بدزدد. ( کم بگذارد) ( 34)
آثار ترک نماز
- آیا به پاسخ اهل دوزخ
گوش فرا نمی دهید ، وقتی از آنها سوال می شود : " چه چیز شما را گرفتار دوزخ ساخت؟ گویند :
ما از نمازگزاران نبودیم" . (35)
قبولی نماز
- علی (ع) خطاب به کمیل
فرمود : ای کمیل! نگاه کن ، ببین که در کجا نماز می گزاری و بر روی چه چیز به نماز
ایستاده ای . اگر آن چیزی را که برای نمازت استفاده می کنی حلال و مباح نباشد ،
نمازت قبول نیست .( 36)
تعقیبات نماز
رسول اکرم (ص) به من
فرمود: یا علی! در تعقیب هر نمازی آیة الکرسی را بخوان ، زیرا کسی آن را پاس نمی
دارد ، مگر پیامبر باشد یا به مقام صدیق و شهید رسیده باشد .( 37)
نماز، نیایش عاشقان
آنچه مسلم است نماز
در دین اسلام به عنوان برترین عبادت شناخته شده و از آن به عنوان کلید بهشت یاد می
شود ، سعی ما بر این است که درباره این نیایش عاشقانه نکاتی ارائه نماییم :
نماز در رأس همه
عبادات است
در ایام ویژه مثل شب
قدر ، اعیاد اسلامی ، جمعه ، و هر شب و روزی که دارای فضیلت و ارزش است و برای آن
دعا و مراسمی مخصوص است مثل شب مبعث ، شب میلاد ، شب جمعه ، معمولاً نمازهای
مخصوصی هم وارد شده است . شاید نتوان ایام مقدسی را پیدا کرد که در آن برنامه نماز
نباشد
.
نماز پر تنوع ترین
عبادت است
اگرچه جهاد ، حج ،
وضو و غسل هر کدام چند نوع دارد ، اما نماز انواع گوناگونی دارد ، در واقع با
نگاهی ساده به حاشیه کتاب مفاتیح الجنان علامه محدث حاج شیخ عباس قمی درمی یابیم
انواع گوناگونی از نمازها ذکر شده است که بررسی و جمع آوری آن نیاز به یک کتاب
مستقل دارد . هر امام نمازی داشته غیر از نماز امام دیگر، نماز امام زمان علیه
السلام غیر از نماز حضرت امیرالمومنین (ع) است .
نماز و هجرت
حضرت ابراهیم می گوید :
خداوندا ذریه خود را
در منطقه خشک بی آب و گیاه قرار دادم ، پرودگارا برای اقامه نماز « ربنا انی اسکنت
من ذریتی بواد غیر ذی زرع ربنا لیقموا الصلوة » .
آری وظیفه نمازخوانها
آن است که با سفرها و هجرت ها به مناطق بد آب و هوا هم بروند تا شور و هیجان نماز
عالمگیر شود
.
ترک مهم ترین جلسات
تاریخ به خاطر نماز
یکی از ادیانی که
نامش در قرآن آمده « صابئین » است که به حضرت یحیی گرایشی خاص دارند ضمناَ برای
ستارگان تاثیری قائلند و نماز و مراسم ویژه ای دارند که هنوز گروهی از آنان در
خوزستان هستند
.
این فرقه رهبری بسیار
دانشمند ولی مغرور داشتند که بارها با امام رضا علیه السلام گفتگو کرد ولی زیر بار
نمی رفت
.
در یکی از جلسات امام
رضا علیه السلام استدلالی کرد که او تسلیم شد و گفت :
« اَلْانَ لانَ قَلْبی
» حالا روح من نرم شده حاضرم مکتب تو را بپذیرم که ناگهان صدای اذان بلند شد .
امام رضا علیه السلام جلسه را ترک کرد ، مردم گفتند فرصت حساسی است و شاید بعدا
چنین فرصتی پیش نیاید امام فرمود
:
اول نماز ! ، و او که
این تعهد را از امام دید علاقه اش بیشتر شد . امام بعد از نماز گفتگویش را با او
ادامه داد و او در نهایت ایمان آورد
.
نماز اول وقت وسط جنگ
ابن عباس می دید که
حضرت علی علیه السلام گاهی اوقات در وسط جنگ به آسمان نگاه می کند باز مقداری می
جنگد باز نگاهی به آسمان می کند
.
جلو آمد و پرسید چرا
به آسمان نگاه می کنی
.
فرمود : برای اینکه
اول وقت نماز از دستم نرود
.
گفت : اکنون شما در
حال جنگ هستید
.
فرمود : از نماز اول
وقت نباید غفلت شود
.
آنجا که خواب از
مناجات بهتر است
روزی رسول اکرم صلی
الله علیه و آله نماز صبح را با جماعت خواندند و دیدند علی علیه السلام به مسجد
نیامده است به سراغش رفتند در خانه علی علیه السلام را زده و پرسیدند چرا او امروز
در جماعت شرکت نکرده ؟!
فاطمه علیها سلام گفت
: علی دیشب تا صبح مناجات داشت ولی صبح خستگی او طاقت فرسا بود نمازش را در منزل
خواند
.
حضرت فرمود : به او
بگوئید شبها به جای مناجات طولانی کمی بخوابد ولی نماز جماعت صبح را از دست ندهد ،
خوابی که مقدمه جماعت باشد بهتر از مناجاتی است که حال جماعت را از بین ببرد …
(http://www.iran-forum.ir) منبع : ایران فروم